Một số người đề cập đến Bitcoin hoặc tiền điện tử khi nói về công nghệ blockchain. Tuy nhiên, các thuật ngữ này không thực sự có thể thay thế cho nhau: blockchain, tiền điện tử và bitocin là những khái niệm riêng biệt nhưng được kết nối với nhau. Trong bài viết này, Twendee sẽ giới thiệu những điều cơ bản về công nghệ blockchain, tiền điện tử và Bitcoin.
Blockchain: Khái niệm
Blockchain là gì?
Blockchain được đặt tên như vậy bởi vì cách những cấu trúc dữ liệu được cấu tạo: một chuỗi các khối liên kết với nhau.
Cụ thể hơn, một blockchain là một chuỗi tuyến tính bao gồm nhiều khối được kết nối và bảo đảm bằng các bằng chứng mật mã. Công nghệ blockchain cũng có thể được quản lí trong các lĩnh vực khác ngoại trừ các hoạt động tài chính. Trong bối cảnh tiền điện tử, blockchain có vai trò lưu giữ hồ sơ vĩnh viễn của tất cả các giao dịch được xác nhận.
Phân tán và phi tập trung đề cập đến cách blockchain được tổ chức và duy trì.
Bạn có thể nghĩ về các hồ sơ công khai về bán bất động sản, hồ sơ rút tiền ATM, hoặc danh sách eBay của các mặt hàng được bán. Trong mỗi ví dụ được đưa ra, chỉ có một tổ chức kiểm soát: một cơ quan chính phủ, một ngân hàng hoặc eBay.
Một yếu tố phổ biến khác là có một bậc thầy độc quyền và bất cứ thứ gì khác chỉ là một bản sao lưu, không phải là chính thức. Những đối tượng này được tập trung vì chúng được duy trì bởi một tổ chức và thường dựa vào một cơ sở dữ liệu duy nhất.
Ngược lại, một blockchain thường được xây dựng như một hệ thống phân tán có chức năng như một sổ cái phi tập trung. Điều này có nghĩa là có nhiều bản sao (phân phối) và không có tổ chức nào nắm giữ quyền kiểm soát (phi tập trung). Mỗi người dùng tham gia vào mạng lưới blockchain giữ một bản sao kĩ thuật số của dữ liệu. Dữ liệu blockchain thường xuyên được update với tất cả các giao dịch mới nhất và đồng bộ với bản sao của người dùng.
Chúng ta có thể hiểu rằng, một hệ thống phân tán được duy trì bởi công việc tập thể của nhiều người dùng trên khắp thế giới. Những người dùng này còn được gọi là các nút mạng, và tất cả những nút này tham gia vào việc phát minh và xác thực các giao dịch theo các quy tắc của hệ thống. Do vậy, quyền lực được phân cấp (không có cơ quan trung ương)
Blockchain: Chức năng
Về bản chất, một khối là một loại dữ liệu, trong số những thứ khác, bao gồm một danh sách các giao dịch gần đây (giống như một trang in của các đầu mục). Các khối, như các giao dịch, đều công khai và có thể nhìn thấy, nhưng chúng thể bị thay đổi) (như việc lưu trữ mỗi trang in trong lớp kính kín).
Khi các khối mới được thêm vào blockchain, một bản ghi liên tục của các khối được liên kết được hình thành (như một sổ cái với nhiều trang). Đây là một ví dụ đơn giản giúp bạn dễ dàng tưởng tượng, nhưng trong thực tế, quá trình này phức tạp hơn nhiều.
Một trong những lí do chính giải thích tại sao blockchain có khả năng chống lại sự sửa đổi là các khối được liên kết và bảo đảm bởi các bằng chứng mật mã. Để tạo ra các khối mới, những người trong mạng cần tham gia vào một hoạt động tốn kém và chuyên sâu về mặt tính toán được gọi là khai thác.
Về cơ bản, người khai thác chịu trách nhiệm xác minh các giao dịch và nhóm chúng thành các khối mới được tạo ra sau đó được thêm vào blockchain (nếu đáp ứng một số điều kiện nhất định). Họ cũng chịu trách nhiệm đưa các đồng tiền mới vào hệ thống, những đồng tiền được phát hành dưới dạng phần thưởng cho công việc của họ)
Mỗi khối mới được xác nhận được liên kết với khối ngay trước đó. Điều tốt là dữ liệu trong một khối không thể bị thay đổi sau khi nó được thêm vào do bằng chứng mật mã. Quá trình tạo ra một khối mới rất tốn kém, và việc hoàn tác vô cùng khó khăn.
Tiền điện tử
Khi nhắc tới blockchain, người ta thường nghĩ tới tiền điện tử. Hãy cùng Twendee tìm hiểu thêm về một số thông tin của tiền điện tử nhé!
Tiền điện tử là một dạng tiền kĩ thuật số được sử dụng làm phương tiện trao đổi trong mạng lưới người dùng phân tán. Tiền điện tử có thể được giao dịch với người dùng khắc hoặc mua và bán trên các sàn giao dịch. Ngoài ra, mỗi loại tiền điện tử còn có thể được duy trì hoặc giữ trong ví cá nhân, kĩ thuật số. Không giống như các hệ thống ngân hàng truyền thống, những cuộc giao dịch này được theo dõi thông qua một sổ cái kĩ thuật số công cộng (blockchain) và có thể được thực hiện trực tiếp giữa những người tham gia (ngang hàng) mà không cần qua trung gian.
Tiền điện tử đề cập đến các kỹ thuật mật mã được sử dụng để đảm bảo hệ thống kinh tế và để đảm bảo rằng việc tạo ra các loại tiền ảo mới và xác nhận giao dịch diễn ra suôn sẻ.
Tiền điện tử được chia thành 3 loại dưới đây:
- Tiền ảo là tiền điện tử được phát hành và kiểm soát bởi các tổ chức, doanh nghiệp. Tuy nhiên, tiền ảo không được Chính phủ công nhận. Chúng chỉ hoạt động trong một môi trường ảo nhằm phục vụ những mục đích nhất định.
Chẳng hạn như: xu trong game, coin, token dùng để mua các sản phẩm hay dịch vụ trên website, các trang thương mại điện tử.
- Tiền số pháp định là tiền điện tử được Chính phủ công nhận. Chúng được lưu trữ trong thẻ ATM, tài khoản ngân hàng, ví điện tử,… Tiền pháp định có giá trị tương đương với tiền mặt.
- Tiền mã hóa là tập hợp con của đồng tiền ảo. Tiền mã hóa dựa trên nền tảng kỹ thuật số và không bị chi phối bởi Chính phủ. Ưu điểm của dòng tiền này là tính bảo mật cao, không qua trung gian nên đảm bảo được an toàn.
Không phải tất cả các loại tiền ảo đều có thể khai thác như bitcoin, nhưng nhiều loại trong số chúng phụ thuộc vào khai thác và có sự tăng trưởng chậm và được kiểm soát. Nhiều loại tiền ảo thay thế dựa trên công nghệ blockchain và được thiết kế để cải thiện các lỗ hổng nhận thức về bitcoin và mỗi loại tiền ảo đều tìm cách trở thành một phương tiện giao dịch kĩ thuật số thuộc loại nào đó. Do đó, việc khai thác là cách duy nhất để tạo ra những đơn vị tiền xu mới và giúp tránh rủi ro lạm phát là mối đe dọa đối với các loại tiền tệ truyền thống, trong đó chính phủ có thể kiểm soát nguồn cung tiền.
Bitcoin
Bitcoin là một dạng của tiền điện tử, được tạo ra và giữ ở dạng kĩ thuật số. Không giống như các loại tiền vật lý truyền thống, như đôla hay euro, bitcoin không được in. Thay vào đó, bitcoin được sản xuất bởi người dùng máy tính trên toàn thế giới, sử dụng phần mềm để giải quyết các vấn đề toán học.
Một sự khác biệt đáng kể giữa tiền điện tử và tiền vật lí là ngân hàng: các ngân hàng bitcoin không tồn tại. Lí do giải thích cho điều này là chính bitcoin là một ngân hàng. Có một sổ cái độc lập cung cấp thông tin về tình trạng sở hữu của tất cả người dùng và lịch sử giao dịch giữa họ. Hơn nữa, số lượng bitcoin bị hạn chế, điều này dẫn đến hạn chế vai trò của tổ chức giám sát.
Trong khi các ngân hàng trung ương có thể in càng nhiều tiền nếu họ muốn thì bitcoin là giới hạn: đến năm 2140 sẽ có 21000000 bitcoin lưu hành. Hơn nữa, lượng bitcoin đang lưu hành dưới dạng phần thưởng cho người khai thác bitcoin giảm theo quy tắc được xác định trước. Những người tiên phong khai thác bitcoin có thể kiếm được nhiều nhất với chi phí thấp nhất. Hiện nay có khoảng 16500000 bitcoin đang lưu hành. Do đó, chỉ có 4500000 BTC có thể được khai thác và nguồn cung cấp trong lưu hành sẽ giảm dần, đây là một yếu tố giảm phát quan trọng cho loại tiền điện tử này.
Mặc dù là loại tiền điện tử nổi tiếng nhất, song, Bitcoin không phải loại tiền điện tử duy nhất. Công nghệ blockchain còn hỗ trợ cho nhiều loại tiền điện tử khác như Ethereum, Litecoin và Ripple, mỗi loại có các tính năng và cơ chế riêng. Hơn nữa, không phải tất cả các loại tiền điện tử đều có blockchain riêng. Một số được tạo ra trên đỉnh của một blockchain hiện có, trong khi những loại khác được tạo ra hoàn toàn từ đầu.
Nhân tố nào có thể ảnh hưởng đến giá trị của Bitcoin?
Điều gì sẽ xảy ra nếu nguồn Bitcoin hết và không còn lại gì? Tại sao những người khai thác dành năng lượng của họ để tiếp tục khai thác? Hiện nay, phần thưởng cho những người khai thác là chi phí giao dịch và trong tương lại đây sẽ là tổng lợi nhuận của những người khai thác. Những liệu phí này có đủ để những người khai thác trang trải chi phí của công cụ và thu nhập chính của họ không?
Nhân tố đầu tiên và quan trọng nhất – chi phí của việc khai thác, phụ thuộc vào những nhân tố sau đây:
Chi phí năng lượng (giá điện hoặc nguồn năng lượng tái tạo…)
Phát triển công nghệ máy tính (giảm mức tiêu thụ hiện tại)
Tăng nhu cầu về năng lực tính toán
Nhu cầu ngày càng tăng về năng lực tính toán cũng có thể làm tănng giá trị của bitcoin. Hãy nhớ rằng, số lượng bitcoins có giới hạn. Và nhu cầu gia tăng có thể kết thúc với giá bitcoin tăng. Ngoài ra còn có những nhân tố khác đáng xem xét. Chẳng hạn, nếu căng thẳng địa chính trị gia tăng hoặc các thương nhân mất niềm tin vào những loại tiền tệ truyền thống, bitcoin có thể trở nên được ưa thích. Tiền điện tử là một sản phẩm mới và mang tính cách mạng, vì vậy rất có khả năng các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của nó sẽ thay đổi theo thời gian.
Những loại tiền điện tử khác
Bên cạnh Bitcoin còn có một số loại tiền điện tử khác đang trở nên phổ biến một cách nhanh chóng. Thành công của bitcoin đã dẫn đến sự phát triển của nhiều loại tiền điện tử khác, thông thường được gọi là altcoin. Phần lớn những altcoin này độc lập dựa trên giao thức bitcoin và rất thú vị theo cách riêng của chúng. Hầu hết các đồng tiền này vẫn còn khá rẻ và dễ dàng để mua hoặc khai thác. Dưới đây là các altcoin phổ biến nhất:
Litecoin – giống như hầu hết altcoin khác, nó dựa trên giao thức bitcoin, nhưng được thiết kế để đảm bảo rằng việc khai thác rẻ hơn nhiều và dân chủ hơn nhiều so với BTC.
Ethereum – còn được biết đến với cái tên bitcoin 2.0, đây là một giải pháp thay thế cho bitcoin. Giá của Ethereum tăng mạnh khi một số vấn đề với BTC xuất hiện và khi một bản cập nhật hệ thống của nó được công bố. Cuối cùng làm cho việc thanh toán Ethereum dễ dàng và nhanh hơn.
Ripple – một loại tiền điện tử ngang hàng cung cấp tất cả các tính năng như bitcoin nhưng cũng có các khả năng nâng cao khác, bao gồm các giao dịch tức thời.
Trong khi bitcoin vẫn là loại tiền điện tử phổ biến nhất hiện nay, Ethereum, Ripple, Litecoin và những loại tiền điện tử khác vẫn còn đang phát triển. Tiền điện tử là một cuộc cách mạng tài chính hứa hẹn có nhiều tính năng và thay đổi.
Trong bài viết trên đây, Twendee đã cung cấp cho người đọc một cái nhìn tổng quát về blockchain, tiền điện tử và bitcoin. Câu hỏi về tiềm năng của blockchain, tiền điện tử và bitcoin chắc chắn sẽ cần nhiều thời gian và tranh luận để thực sự tìm ra câu trả lời!
blockchaincông nghệ blockchaintiền ảo
What do you think?